Kripto para dünyasında Bitcoin her zaman merkezde olsa da, yatırımcıların büyük çoğunluğu yüksek kazanç potansiyeli nedeniyle altcoin’lere yönelir. Ancak her altcoin fırsat değildir. Yüzlerce proje arasında geleceği olanla “geleceği satılanı” ayırt edebilmek, ciddi analiz ve doğru kriterler gerektirir.
İşte sana sağlam temellere sahip bir altcoin’i seçerken dikkat etmen gereken başlıca kriterler:
1. Projenin Gerçek Bir Amacı ve Kullanım Alanı Var mı?
Her şeyden önce sormalısın:
“Bu coin ne işe yarıyor?”
Sadece “decentralized” kelimesiyle süslenmiş, gerçekte hiçbir problemi çözmeyen projeler kalıcı olamaz. Güçlü altcoin’lerin arkasında mutlaka şu netlikte bir cevap vardır:
- Hangi sektöre hitap ediyor? (Finans, sağlık, oyun, veri, kimlik vb.)
- Hangi sorunu çözüyor?
- Kullanıcı sayısı artıyor mu?
Uyarı: “Ethereum katili” gibi iddialarla pazarlanan ama teknik altyapısı olmayan projeler genelde uzun ömürlü değildir.
2. Ekip ve Danışmanlar: Kim Geliştiriyor?
Projeyi geliştiren ekip, projenin güvenilirliğini belirleyen en temel unsurlardan biridir. Anonim ekipler, kripto’nun özgürlük ruhuna uygun olsa da yatırım açısından ciddi bir risk taşır.
- Ekip LinkedIn üzerinden şeffaf mı?
- Daha önce başarılı projelerde yer almışlar mı?
- Blockchain geçmişleri ne kadar güçlü?
Bonus: Danışman kadrosunda sektör içinden tanınmış isimler varsa, bu proje için olumlu sinyaldir.
3. Partnerlikler ve İş Birlikleri Gerçek mi?
Birçok altcoin projesi, büyük teknoloji şirketleriyle ya da zincir içi projelerle “ortaklık” iddiasında bulunur. Ancak bu duyuruların çoğu yüzeysel veya abartılı olabilir.
Araştır:
- Ortaklık resmî olarak duyurulmuş mu?
- Gerçek entegrasyon var mı, yoksa sadece reklam mı?
- İş birliği süregelen mi, tek seferlik mi?
Örnek: “Google ile partner” diyen bir projenin gerçekte Google Cloud kullanıyor olması, partnerlik değil, sadece hizmet kullanımıdır.
4. Tokenomics: Arz, Dağılım ve Kilitlenme Süresi
Coin’in teknik yapısı kadar ekonomisi de önemlidir.
Yani: Coin piyasaya ne hızla giriyor, kimde ne kadar var ve bu arzın kontrolü kimde?
Kontrol et:
- Toplam arz sınırlı mı? (sınırsız coin’ler değer kaybına açık olabilir)
- Dolaşımdaki arz oranı % kaç?
- Ekip ve yatırımcı token’ları ne zaman açılıyor?
- Stake veya yakım mekanizması var mı?
Tokenomics iyi olan projeler, uzun vadede satış baskısına karşı daha dirençlidir.
5. Topluluk ve Geliştirici Aktivitesi
Bir coin’in arkasında güçlü bir topluluk varsa, bu genellikle sürdürülebilir büyümenin habercisidir. Ayrıca geliştirici aktivitesi, projenin “hayatta” olduğunu gösterir.
- Twitter, Telegram, Discord aktif mi?
- GitHub’da düzenli güncelleme yapılıyor mu?
- Yol haritasına sadık kalınıyor mu?
Uyarı: Topluluk büyüklüğü tek başına yeterli değildir. Kalite, nicelikten önemlidir. Gerçek kullanıcı mı, bot mu bunu da ayırt etmelisin.
6. Borsa Listelenmeleri ve Likidite
Güvenilir borsalarda listelenen altcoin’ler, genellikle daha fazla incelemeden geçer. Bu da dolaylı yoldan güven inşa eder. Ayrıca likidite = çıkış yapma şansı demektir.
- Hangi borsalarda işlem görüyor?
- Günlük işlem hacmi yeterli mi?
- Alım-satım farkı (spread) çok geniş mi?
Likiditesi düşük bir altcoin yükselmiş gibi görünse de, çıkış yapman zor olabilir.
7. Fiyat Performansı ve Zamanlama
Teknik analiz de burada devreye girer. En iyi proje bile yanlış zamanda alındığında zarar ettirebilir. Bu yüzden:
- Fiyat son 1 ayda nereye geldi?
- Dipten mi alım yapıyorsun, yoksa tepeden mi?
- RSI, hacim ve trend çizgileri ne söylüyor?
Yatırım kararı verirken hem temel analiz hem de teknik analiz birlikte kullanılmalı.
Altcoin Seçimi Tahmin Değil, Araştırma İşidir
Altcoin seçerken “bu coin uçacakmış” diyenlere değil, veri sunanlara kulak ver.
Yatırım bir karar sürecidir ve doğru karar, detaylara bakabilenlerin işidir.
Unutma: Bir coin’e yatırım yapmak, onun geleceğine ortak olmaktır.